ไกรฤกษ์ นานา (เกิด 24 เมษายน พ.ศ. 2500 -) เป็นนักวิชาการอิสระ นักประวัติศาสตร์ นักโบราณคดี นักเขียน คอลัมนิสต์ประจำคอลัมน์ศิลปะวัฒนธรรมของมติชน ไกรฤกษ์มีความเชี่ยวชาญด้านประวัติศาสตร์ยุโรป ประวัติผู้นำยุโรป นโยบายการเมืองระหว่างประเทศ พงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ โดยเฉพาะในยุคสมัยจักรวรรดินิยมต่อราชอาณาจักรสยามและประเทศเพื่อนบ้าน ในรัชกาลที่ 4-8
ก่อนหน้าที่ไกรฤกษ์จะมาทำงานเป็นนักเขียนและนักวิชาการอิสระ เขาเคยทำงานเป็นนักคุเทศก์ของบริษัท เอ็มดีทัวร์ แอนด์ ทราแวล เป็นเวลาหลายปี ทำให้มีความเชี่ยวชาญทางประวัติศาสตร์ยุโรปโดยเฉพาะประเทศฝรั่งเศสและประเทศอังกฤษ ไกรฤกษ์จึงได้เริ่มศึกษาและค้นคว้าหาหลักฐานเอกสารเก่าของสยามและบันทึกของฝรั่งเศสต่อสยามในยุคสมัยจักรวรรดินิยม รัชกาลที่ 4-8 และได้แต่งหนังสือหลายเล่มที่ได้ใช้ประสบการณ์และหลักฐานทั้งภาษาอังกฤษ ฝรั่งเศส รวมถึงภาพเก่าที่หาดูได้ยากจากการรวบรวมไว้ตลอดระยะเวลารวม 30 ปี มาตีพิมพ์สู่สาธารณะที่รู้กันดีเช่น "พระมหากษัตริย์โลกไม่ลืม" เป็นต้น
ไกรฤกษ์ นานา เกิดเมื่อวันที่ 24 เมษายน พ.ศ. 2500 ที่กรุงเทพมหานคร เป็นหลานของบุตรคนที่ 13 รุ่นที่ 4 ทายาทตระกูลนานา จบการศึกษาระดับชั้นมูลจนถึง ม.ศ.4 จากโรงเรียนอัสสัมชัญ เลขประจำตัว 22856 (AC 2516) แล้วศึกษาต่อยังคณะการจัดการการท่องเที่ยว (Travel & Tourism Management) จาก วิทยาลัยเธอร์ร็อกแอนด์บาซิลดอน ประเทศอังกฤษ (เกียรตินิยม) จนได้รับประกาศนียบัตรวิชาชีพการท่องเที่ยว และศึกษาปริญญาโทจากคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง (เกียรตินิยมอันดับ 2) ภายหลังจบการศึกษาได้ไปทำงานกับบริษัท เอ็ม. ดี. ทัวร์ แอนด์ ทราแวล ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2523 เป็นระยะเวลากว่า 20 ปี โดยเขาถือว่าเป็นผู้บุกเบิกแผนกทัวร์ยุโรปคนแรกของบริษัทอีกด้วย
ไกรฤกษ์มีความสนใจในวิชาประวัติศาสตร์มาตั้งแต่ครั้นเรียนอยู่ที่โรงเรียนอัสสัมชัญ โดยได้รับแรงบันดาลใจมากจากหนังสือดรุณศึกษาของภราดา ฟ. ฮีแลร์ เมื่อได้มาทำงานด้านการท่องเที่ยวในยุโรป เขาจึงได้เริ่มค้นคว้า ศึกษาและเริ่มสะสมเอกสารโบราณเกี่ยวกับประเทศสยามตั้งแต่ปี พ.ศ. 2525 ทำให้ในเวลาต่อมาได้ออกมาทำงานเป็นนักวิชาการอิสระ และคอมลัมนิสต์ของมติชน ไกรฤกษ์ได้แต่งหนังสือเล่มแรกคือ "พระพุทธเจ้าหลวงในโลกตะวันตก" เมื่อปี พ.ศ. 2546 และยังคงมีผลงานต่อเนื่องในนิตยสารศิลปวัฒนธรรมและศิลปวัฒนธรรมฉบับพิเศษ